Οι ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Ισπανίας πλήττονται από ξηρασία

Η ασυνήθιστη ζέστη και οι λιγοστές βροχοπτώσεις έφεραν συνθήκες ξηρασίας στη μεγαλύτερη περιοχή παραγωγής ελαιολάδου στον κόσμο, στην Ιβηρική Χερσόνησο, την άνοιξη του 2023.

Από την αρχή του υδρολογικού έτους φέτος, την 1η Οκτωβρίου 2022 μέχρι τα μέσα Μαΐου 2023, η Ισπανία δέχτηκε 28 % λιγότερες βροχοπτώσεις από τον κλιματικό μέσο όρο, σύμφωνα με την ισπανική μετεωρολογική υπηρεσία. Η ξηρασία κράτησε τους ταμιευτήρες νερού σε χαμηλά επίπεδα, οι ξηρές συνθήκες επιδεινώθηκαν σε ελαιοκαλλιέργειες, ενώ τέθηκαν περιορισμοί στη χρήση νερού σε όλη τη χώρα.

Οι παρακάτω εικόνες, που ελήφθησαν από το όργανο MODIS (Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer) του δορυφόρου Terra της NASA, δείχνουν τις περιοχές όπου το χρώμα της βλάστησης τον Μάιο του 2022 που από πράσινο (πρώτη εικόνα) έγινε καφέ μέχρι τον Μάιο του 2023 (δεύτερη εικόνα). Οι λιγοστές βροχοπτώσεις επηρέασαν περαιτέρω τα εδάφη που ήταν ήδη ασυνήθιστα ξηρά το 2022. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής Copernicus, η υγρασία του εδάφους σε όλη την Ευρώπη το 2022 ήταν η δεύτερη χαμηλότερη τα τελευταία 50 χρόνια.

Η ασυνήθιστη ζέστη επιδείνωσε την παρατεταμένη ξηρασία. Στις 26 Απριλίου, θερμές αέριες μάζες από τη Βόρεια Αφρική οδήγησαν τη θερμοκρασία στο αεροδρόμιο της Κόρδοβα στους 38,8°C, την υψηλότερη θερμοκρασία Απριλίου που έχει καταγραφεί στην ηπειρωτική Ισπανία, και στην Ευρώπη γενικότερα, για τον μήνα Απρίλιο.

Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις περιοχές στην Ιβηρική Χερσόνησο όπου η βλάστηση ήταν λιγότερο υγιής από το συνηθισμένο (καφέ χρώμα) την άνοιξη του 2023. Δείχνει ανωμαλίες στον Κανονικοποιημένο Δείκτη Διαφοράς Βλάστησης (NDVI)—ένα προϊόν που προέρχεται από δορυφορικά δεδομένα που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση των συνθηκών βλάστησης.

Ο Δείκτης NDVI απεικονίζει την υγεία των φυτών με βάση το πόσο κόκκινο και εγγύς υπέρυθρο φως αντανακλούν τα φύλλα. Η υγιής βλάστηση αντανακλά περισσότερο υπέρυθρο και λιγότερο το ορατό φως από ότι η βλάστηση υπό θερμική καταπόνηση.

Η Νότια Ισπανία – μια βασική γεωργική περιοχή – παρουσιάζεται ιδιαίτερα καφέ στον παραπάνω χάρτη. Η περιοχή της Ανδαλουσίας στη Νότια Ισπανία είναι η μεγαλύτερη περιοχή παραγωγής ελαιολάδου στον κόσμο. Από τις 19 Μαΐου, το αεροδρόμιο της Κόρδοβα είχε λάβει μόνο περίπου το 30 % των αναμενόμενων βροχοπτώσεων, σε σύγκριση με τον μέσο όρο των ετών 1981–2010.

Παρόμοιες πενιχρές βροχοπτώσεις σημειώθηκαν στο Jaén, λίγα χιλιόμετρα ανατολικά της Κόρδοβα: μόνο 2 εκατοστά ύψος βροχής (από τα αναμενόμενα 12,5 εκατοστά βροχής), καταγράφηκαν μέχρι τα μέσα Μαΐου (16 % της κανονικής τιμής). Η περιοχή είναι γνωστή για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο που παράγεται από την ποικιλία ελιάς Picual. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η περιοχή Jaén της Ανδαλουσίας παρήγαγε το 25 % της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου το 2022.

Πηγή: NASA Earth Observatory, climatebook